Prof. Dr. Naci Görür’den deprem riski taşıyan illere ilişkin uyarılar

Naci Görür, 6 Şubat depremlerinin , bazı fay hatlarına enerji aktararak bazı illerde depremlere yol açabileceğini belirtti. Özetle;

• İki fay hattının 6 Şubat depreminden etkilendiğini, bunun da küçük depremlere yol açabileceğini söyledi.
• Adıyaman, Diyarbakır, Siirt, Hakkari ve Yüksekova gibi illerin Zagros Sütürü’nde olduğundan risk altında olduğunu ifade etti.
• Yaptığı uyarıların yerel yönetimlere hitap ettiğini, dayanıklı yapılaşma yapılmasının önemini vurguladı.

Özetle, Naci Görür’ün açıklamaları 6 Şubat depremlerinin ardından bazı illerde deprem riskini artırabileceğine işaret etti.Dayanıklı yapılaşmanın önemi vurgulandı.

Prof. Dr. Naci Görür’ün deprem uyarılarıyla ilgili ek ayrıntılar şöyle:

• Prof. Dr. Görür, Hatay’dan Adıyaman’a, Malatya ve çevresine yönelik büyük bir deprem beklemediklerini, ancak söz konusu bölgelerdeki fay hatlarının önümüzdeki dönemde küçük ölçekli depremlere ve artçı sarsıntılara yol açabileceğini söyledi.
• Adana Havzası’na doğru uzanan Doğu Anadolu Fay Sistemi ve Malatya’nın batısındaki Malatya Fay Sistemi gibi iki fay sistemine 6 Şubat depreminin enerji aktararak tetikleyebileceğini açıkladı.
• Prof. Dr. Görür, Adıyaman, Diyarbakır, Siirt, Hakkari ve Yüksekova gibi illeri (Bitlis-Zagros Sütürü üzerinde yer alan) risk altındaki iller olarak belirtti. Çünkü 6 Şubat depreminden sonra Arap Levhası’nın kuzeye doğru hareketiyle bu bölgelerde sıkışma ve dolayısıyla depremler meydana gelebilir.
• Söylediklerinin genel bilgiler olduğunu, kesin kestirimler olmadığını belirtti.
• Prof. Dr. Görür, yorumlarının yerel yönetimler için daha önemli olduğunu, depreme dayanıklı altyapının önemini vurgulayarak, bunun merkezi hükümet ve halkın işbirliğiyle hızlıca yerine getirilebileceğini söyledi.
• Depreme dayanıklı yerleşim alanı oluşturulması konusunda yerel yönetimlerden soru gelirse en kısa sürede tweet atacağını söyledi.

Erken uyarı sistemlerine örnek olarak şunlar verilebilir:

• Deprem erken uyarı sistemleri – Bunlar sismik sensörler ağı kullanarak depremin ilk titreşimlerini tespit eder. Yıkıcı sallantı gelmeden önce uyarılar kamuoyu ve kritik tesislere iletilir ve insanlara korunma eylemi almaları için değerli saniyelerden dakikalara kadar zaman verir. Japonya, Meksika ve Kaliforniya’da işletmede olan deprem erken uyarı sistemleri bulunuyor.
• Tsunami erken uyarı sistemleri – Bunlar sismometreler, deniz seviye ölçerler, yüzerler ve diğer sensörler kullanarak depremleri ve tsunamileri tespit eder. Potansiyel bir tsunami tespit edildiğinde, yüksek rakımlı bölgelere tahliye edilmesi için kıyı bölgelerine uyarılar gönderilir. Hint Okyanusu Uyarı ve Hafifletme Sistemi ve Pasifik Tsunami Uyarı Merkezi iki büyük tsunami erken uyarı sistemidir.
• Sel erken uyarı sistemleri – Yağışı, nehir seviyelerini ve diğer faktörleri izleyerek potansiyel sel oluşumunu tespit eder. Sel riski belirli eşik değerleri aştığında, kamuoyu ve afet yönetim kuruluşları gerekli önlemleri almak ve müdahale etmek için önceden uyarılır.
• Siklon/Kasırga erken uyarı sistemleri – Fırtınaları izler, şiddetlerini tahmin eder ve tahmin ve uyarılar yayınlar. Radyo, TV, SMS, mobil uygulamalar ve sirenler vasıtasıyla tehlikeli hava koşullarından insanları uyarır ve hazırlanmaları ve gerekiyorsa tahliye etmeleri için tavsiyede bulunur.
• Orman yangını erken uyarı sistemleri – Yakıt nemini, hava koşullarını ve insan faaliyetlerini izleyerek orman yangını risklerini tahmin eder. Daha yüksek riskler tespit edildiğinde, itfaiyecilere, yakın topluluklara ve genel kamuoyuna uyarılar gönderilir.

Erken uyarı sistemleri, afetlerin vurmadan önce zamanında uyarılar vererek insanlara korunma eylemi almaları için zaman tanıyarak canları ve mülklerini kurtarabilir. Ancak uyarıların yaygınlaştırılması ve kamuoyunun hazırlıklı olması da erken uyarı sistemlerinin gerçekten etkili olabilmesi için kritik önem taşır.